PFAS ในบรรจุภัณฑ์กระดาษ ภัยเงียบที่อาจกระทบสุขภาพ
PFAS ในบรรจุภัณฑ์กระดาษอาจเป็นภัยเงียบต่อสุขภาพ สารเคมีนี้สามารถปนเปื้อนในอาหารและสะสมในร่างกาย เสี่ยงต่อโรคมะเร็ง ฮอร์โมนผิดปกติ
รู้หรือไม่? หมึกพิมพ์ที่คุณใช้ทุกวันอาจมีสารเคมีที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เรียนรู้วิธีลดความเสี่ยงจากเครื่องพิมพ์เลเซอร์และหมึกพิมพ์อิงค์เจ็ต พร้อมวิธีป้องกันที่ง่ายและได้ผล
เคยสงสัยไหมว่าทำไมเวลาอยู่ใกล้เครื่องพิมพ์หรือเปลี่ยนตลับหมึกบางครั้งถึงรู้สึกเวียนหัว หรือบางทีมีอาการไอโดยไม่รู้สาเหตุ? นั่นอาจเป็นเพราะ หมึกพิมพ์ มีสารเคมีที่สามารถส่งผลต่อสุขภาพได้ หากเราไม่รู้จักป้องกันตัวเองให้ดีพอ
ปัจจุบัน เครื่องพิมพ์เลเซอร์ และ เครื่องพิมพ์อิงค์เจ็ต เป็นอุปกรณ์ที่พบได้ในโรงเรียน สำนักงาน และบ้านแทบทุกแห่ง แต่สิ่งที่หลายคนอาจไม่รู้คือ สารเคมีในหมึกพิมพ์ บางชนิดสามารถระเหยในอากาศและถูกสูดดมเข้าสู่ร่างกาย ซึ่งอาจเป็นอันตรายในระยะยาว
สารเคมีในหมึกพิมพ์ที่อาจเป็นอันตราย
แม้ว่าหมึกพิมพ์จะดูไม่มีพิษภัย แต่ประกอบไปด้วย สารเคมีที่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพ โดยเฉพาะเมื่อเราต้องอยู่ใกล้หรือสัมผัสเป็นประจำ นอกจากหมึกพิมพ์แล้ว กระดาษที่เราใช้เองก็อาจมีสารตกค้างที่ไม่คาดคิด โดยเฉพาะกระดาษรีไซเคิล ซึ่งบางครั้งอาจมีสารปนเปื้อนที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ถ้าอยากรู้ว่าสารเคมีในกระดาษรีไซเคิลมีอะไรบ้าง อ่านต่อได้ที่ รู้ก่อนใช้! กระดาษรีไซเคิลกับสารตกค้างที่อาจเป็นอันตราย
1. สารระเหยอินทรีย์ (VOCs)
- พบมากในหมึกพิมพ์เลเซอร์และอิงค์เจ็ต
- อาจทำให้เกิดอาการแสบตา เวียนหัว และปวดศีรษะ
- บางชนิดเกี่ยวข้องกับความเสี่ยงของโรคมะเร็ง
2. โลหะหนัก (Heavy Metals)
- เช่น ตะกั่ว แคดเมียม และปรอท ที่อาจสะสมในร่างกาย
- มีผลต่อระบบประสาท และอาจทำให้เกิดโรคไต
ไม่ใช่แค่หมึกพิมพ์เท่านั้นที่มีสารเคมีอันตราย แต่ภาชนะบรรจุอาหารที่ทำจากกระดาษก็อาจมีความเสี่ยงเช่นกัน โดยเฉพาะเมื่อนำไปใส่อาหารร้อนหรือของทอด ซึ่งอาจทำให้สารเคมีซึมเข้าสู่อาหารได้ สนใจอ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับความเสี่ยงนี้ที่ กล่องกระดาษกับอุณหภูมิอาหาร มีผลต่อสุขภาพอย่างไร?
3. ฝุ่นหมึกจากเครื่องพิมพ์เลเซอร์ (Ultrafine Particles – UFPs)
- อนุภาคขนาดเล็กที่ปล่อยออกมาจากเครื่องพิมพ์เลเซอร์
- อาจเข้าสู่ปอดและระบบไหลเวียนโลหิต ทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับทางเดินหายใจ
4. สารเติมแต่งและสารเคลือบพิเศษในหมึกพิมพ์
- สารเติมแต่งเพื่อเพิ่มคุณสมบัติเฉพาะ เช่น ความทนทานต่อการขูดขีด หรือการป้องกันน้ำแต่มาพร้อมกับสารเคมีอันตราย
- อาจก่อให้เกิดอาการแพ้หรือระคายเคืองผิวหนัง
รู้หรือไม่ว่า นอกจากหมึกพิมพ์แล้ว ยังมีสารอีกชนิดหนึ่งที่ถูกใช้ในบรรจุภัณฑ์กระดาษและอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพ นั่นคือ PFAS หรือสารเคลือบกันน้ำมัน ซึ่งอาจสะสมในร่างกายและเป็นอันตรายในระยะยาว หากอยากรู้ว่า PFAS คืออะไร และมันซ่อนอยู่ที่ไหนบ้าง ลองอ่านที่ PFAS ในบรรจุภัณฑ์กระดาษ ภัยเงียบที่อาจกระทบสุขภาพ
ผลกระทบต่อสุขภาพจากหมึกพิมพ์
การได้รับสารจากหมึกพิมพ์อาจทำให้เกิดผลกระทบต่อร่างกายทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
ผลกระทบระยะสั้น
- ระคายเคืองตา คัดจมูก หรือมีอาการไอ
- เวียนหัว หรือปวดหัวโดยไม่ทราบสาเหตุ
- ผื่นคันหรือระคายเคืองผิวหนังหากสัมผัสหมึกโดยตรง
ผลกระทบระยะยาว
- เพิ่มความเสี่ยงของโรคทางเดินหายใจ เช่น หอบหืด
- หากได้รับโลหะหนักสะสมในร่างกาย อาจมีผลต่อสมองและไต
- สาร VOCs บางชนิดอาจเพิ่มความเสี่ยงของโรคมะเร็ง
ใครบ้างที่ต้องระวังหมึกพิมพ์มากเป็นพิเศษ?
แม้ว่าหมึกพิมพ์จะส่งผลกระทบต่อทุกคน แต่บางกลุ่มอาจได้รับผลกระทบมากกว่าคนอื่น
- นักเรียนและพนักงานออฟฟิศ : ใช้เครื่องพิมพ์เป็นประจำ และอาจอยู่ในห้องปิดที่มีการระบายอากาศไม่ดี
- ช่างพิมพ์และพนักงานในโรงพิมพ์ : ต้องสัมผัสกับหมึกพิมพ์โดยตรงทุกวัน
- ผู้ที่มีปัญหาทางเดินหายใจ เช่น โรคหอบหืด : อาจมีอาการแย่ลงเมื่อได้รับสารเคมีจากหมึกพิมพ์
- เด็กและสตรีมีครรภ์ : ไวต่อสารเคมีและโลหะหนักมากกว่าคนทั่วไป
วิธีลดความเสี่ยงจากหมึกพิมพ์
แม้ว่าจะเลิกใช้หมึกพิมพ์ไม่ได้ แต่เราสามารถลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นได้
1. เลือกหมึกพิมพ์ที่ปลอดภัยกว่า
- ใช้ หมึกพิมพ์ที่มี VOCs ต่ำ หรือเป็น หมึกพิมพ์ถั่วเหลือง Soy Ink
- หลีกเลี่ยงหมึกพิมพ์ที่มีโลหะหนักหรือส่วนผสมของสารอันตราย
2. วางเครื่องพิมพ์ในที่ที่อากาศถ่ายเทดี
- หลีกเลี่ยงการวางเครื่องพิมพ์ในห้องที่ไม่มีการระบายอากาศ
- เปิดหน้าต่างหรือใช้พัดลมช่วยลดการสะสมของสารเคมีในอากาศ
3. หลีกเลี่ยงการสัมผัสหมึกโดยตรง
- ถ้าต้องเปลี่ยนตลับหมึก ควรสวมถุงมือ
- ล้างมือให้สะอาดทุกครั้งหลังจากสัมผัสหมึกพิมพ์
4. ทำความสะอาดพื้นที่ทำงานเป็นประจำ
- ฝุ่นหมึกพิมพ์อาจสะสมบนโต๊ะและพื้นผิวต่างๆ ควรเช็ดทำความสะอาดสม่ำเสมอ
- ใช้ เครื่องฟอกอากาศ ที่สามารถกรองอนุภาคขนาดเล็กได้
5. พิมพ์เท่าที่จำเป็น
- ลดการพิมพ์เอกสารที่ไม่จำเป็น เพื่อลดการปล่อยสารเคมี
- ใช้ เอกสารดิจิทัลแทน เพื่อลดการพิมพ์ได้
สรุปใส่ใจเรื่องหมึกพิมพ์ เพื่อสุขภาพที่ดีกว่า
ถึงแม้ว่าหมึกพิมพ์จะเป็นสิ่งที่เราใช้กันเป็นปกติในชีวิตประจำวัน แต่ก็มี สารเคมีที่อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพ ได้หากเราไม่ได้ระมัดระวัง เราอาจไม่สามารถหลีกเลี่ยงการใช้เครื่องพิมพ์ได้ทั้งหมด แต่สามารถ ลดความเสี่ยง ได้ง่ายๆ เช่น เลือกหมึกพิมพ์ที่ปลอดภัยกว่า ตั้งเครื่องพิมพ์ในที่ที่อากาศถ่ายเท และลดการสัมผัสกับหมึกโดยตรง
หากเราปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเล็กๆ น้อยๆ เหล่านี้ ก็จะช่วยให้เราห่างไกลจากอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจาก สารเคมีในหมึกพิมพ์ ได้มากขึ้น อีกทั้งยังเป็นการดูแลสิ่งแวดล้อมไปพร้อมกันอีกด้วย
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
1. หมึกพิมพ์อันตรายต่อสุขภาพหรือไม่?
หมึกพิมพ์บางชนิดอาจมีสารเคมีที่เป็นอันตราย เช่น สารระเหยอินทรีย์ (VOCs) โลหะหนัก และฝุ่นจากเครื่องพิมพ์เลเซอร์ ซึ่งอาจส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ ผิวหนัง และสุขภาพในระยะยาว หากสัมผัสหรือสูดดมเป็นประจำ
2. หมึกพิมพ์เลเซอร์หรือหมึกพิมพ์อิงค์เจ็ต อันตรายกว่ากัน?
หมึกพิมพ์เลเซอร์มักปล่อยอนุภาคฝุ่นขนาดเล็ก (Ultrafine Particles – UFPs) ซึ่งอาจเข้าสู่ปอดและระบบไหลเวียนโลหิต ส่วนหมึกพิมพ์อิงค์เจ็ตอาจมีสารระเหยอินทรีย์ (VOCs) ที่ส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ ดังนั้น ทั้งสองแบบมีความเสี่ยงแต่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับสารเคมีที่ใช้
3. ใครบ้างที่ควรระวังอันตรายจากหมึกพิมพ์?
กลุ่มที่ควรระวังเป็นพิเศษ ได้แก่ นักเรียนและพนักงานออฟฟิศที่ใช้เครื่องพิมพ์เป็นประจำ ช่างพิมพ์และพนักงานในโรงพิมพ์ ผู้ที่มีโรคทางเดินหายใจ และเด็กหรือหญิงตั้งครรภ์ เนื่องจากอาจไวต่อสารเคมีมากกว่าคนทั่วไป
4. วิธีลดความเสี่ยงจากหมึกพิมพ์มีอะไรบ้าง?
สามารถลดความเสี่ยงได้โดยเลือกหมึกพิมพ์ที่ปลอดภัย วางเครื่องพิมพ์ในที่ที่อากาศถ่ายเทดี หลีกเลี่ยงการสัมผัสหมึกโดยตรง ทำความสะอาดพื้นที่ทำงานเป็นประจำ และพิมพ์เอกสารเฉพาะที่จำเป็น เพื่อลดการสัมผัสกับสารเคมี
5. มีหมึกพิมพ์แบบไหนที่ปลอดภัยกว่า?
ปัจจุบันมีหมึกพิมพ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เช่น หมึกพิมพ์ที่มี VOCs ต่ำ หมึกพิมพ์จากพืช หมึกพิมพ์ถั่วเหลือง(Soy Ink) หรือหมึกพิมพ์แบบไร้สารโลหะหนัก ซึ่งช่วยลดอันตรายต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม
